Κωνσταντίνος Χολέβας
Πολιτικός Επιστήμων
Στις 22 Μαίου πραγματοποιούνται οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο μετά από μία πενταετία ακριβώς. Οι εκλογές αυτές δεν έχουν την ίδια βαρύτητα με τις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, οι οποίες ουσιαστικά αναδεικνύουν την κυβέρνηση.
Στην Κύπρο η κυβέρνηση κρίνεται από τις Προεδρικές εκλογές, διότι ισχύει η Προεδρική και όχι η Προεδρευομένη Δημοκρατία. Τους υπουργούς έχει διορίσει ο νυν Πρόεδρος Δ. Χριστόφιας, πρώην Γ. Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος ΑΚΕΛ. Οι βουλευτικές εκλογές θα επηρεάσουν βεβαίως τη σύνθεση της Βουλής και των Κοινοβουλευτικών επιτροπών, άρα και την δυνατότητα του Προέδρου να προωθεί νομοσχέδια για ψήφιση. Επίσης θα κρίνουν ποιος θα καταλάβει το δεύτερο τη τάξει αξίωμα του Κράτους, δηλαδή τη θέση του Προέδρου της Βουλής, ο οποίος αναπληρώνει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κωλυόμενο ή απόντα.
Επιπλέον οι εκλογές αυτές θα καταδείξουν και τις τάσεις που επικρατούν μέσα στα ίδια τα κόμματα. Επί παραδείγματι στον Δημοκρατικό Συναγερμό (ΔΗΣΥ) της Κεντροδεξιάς ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης είχε ταχθεί υπέρ του σχεδίου Ανάν ενώ η μεγαλύτερη μερίδα των οπαδών του ετάχθη κατά. Από τα πρόσωπα που θα προτιμήσουν οι ψηφοφόροι θα φανεί και η σήμερα επικρατούσα τάση. Πάντως το κόμμα για να εξισορροπήσει τη θέση του Προέδρου του έχει εντάξει ως υποψηφίους ισχυρούς και συγκροτημένους αντιπάλους του σχεδίου Ανάν και της πιθανής επανεμφάνισής του. Σημαντικό σημείο τριβής του ΔΗΣΥ με το κυβερνών ΑΚΕΛ είναι το περιεχόμενο της παιδείας. Ο ΔΗΣΥ πιστεύει ότι σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης πρέπει να καλλιεργείται το ελληνικό εθνικό φρόνημα των Κυπρίων και να προβάλλεται η αυτοθυσία των αγωνιστών του 1955-59. Αντιθέτως πολλά στελέχη του ΑΚΕΛ, έχοντας τύψεις για την απουσία του κόμματός τους από τον επικό αγώνα για την Αυτοδιάθεση της Κύπρου, υποβαθμίζουν ή συκοφαντούν τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, ενώ προωθούν την εμπέδωση της «κυπριακής εθνικής συνειδήσεως» εις βάρος της ελληνικής. ΟΙ προγνώσεις δίνουν στον ΔΗΣΥ την πρώτη θέση με ποσοστό πάνω από 30%.
Ενδιαφέρουσα διαφοροποίηση τάσεων εμφανίζεται και στο Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗΚΟ) που χαρακτηρίζεται κεντρώο και ιδρύθηκε από τον Σπύρο Κυπριανού. Ο Πρόεδρος του κόμματος και Πρόεδρος της Βουλής Μάριος Κάρογιαν υποστηρίζει την συνέχιση της συγκυβέρνησης με το ΑΚΕΛ. Αντιθέτως ο γιος του Τάσσου Παπαδόπουλου Νικόλας και ο Αναπληρωτής Πρόεδρος Γιώργος Κολοκασίδης προτείνουν μία πιο ξεκάθαρη κριτική στις διπλωματικές αστοχίες του Προέδρου Χριστόφια. Οι εκλογές θα δείξουν ποιά πρόσωπα προτιμούν οι ψηφοφόροι του κόμματος, άρα και ποια θα είναι η ακολουθητέα γραμμή. Τα ποσοστά του κόμματος προβλέπονται λίγο πάνω από το 10%. Ίσως κερδίσει κάποιες ψήφους συμπαθείας λόγω του αιφνιδίου θανάτου του 47χρονου τέως Υπουργού Παιδείας Άκη Κλεάνθους.
Το Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζομένου Λαού (ΑΚΕΛ) είναι το μόνο κομμουνιστικό κόμμα στην Ευρώπη που διατηρεί ποσοστό γύρω στο 30%. Διαθέτει μεγάλο δίκτυο θυγατρικών εταιριών, στις οποίες βρίσκουν εργασία πολλά μέλη του κόμματος. Οι Ακελικοί δεν διακρίνονται για ιδιαίτερη ιδεολογική κατάρτιση, όπως σε άλλες χώρες, ούτε πρόβαλαν ποτέ κάποια φανατική εκδοχή του μαρξισμού-λενινισμού. ΤΟ ΑΚΕΛ δεν συγκρούσθηκε ιδεολογικά σε διάφορα μέτωπα, αλλά περισσότερο αξιοποιεί τον αντιδυτικισμό που δημιουργήθηκε στην Κυπριακή κοινωνία μετά τη στάση των ΗΠΑ και της Βρετανίας κατά την εισβολή του Αττίλα το 1974. Η αριστερή ιδεοληψία του κόμματος εκφράζεται από αφελή συνθήματα όπως «οι Τουρκοκύπριοι εργάτες είναι αδέλφια μας», ενώ το 1974 πολλοί Τουρκοκύπριοι έσφαζαν Ελληνοκυπρίους. Σε αυτό το πλαίσιο ο Πρόεδρος Χριστόφιας προσπάθησε να βρει γέφυρα επικοινωνίας με Τουρκοκυπρίους πολιτικούς. Δυστυχώς τα βήματα έγιναν με λανθασμένο τρόπο και τελικά η Κυπριακή Δημοκρατία προέβη σε σοβαρές υποχωρήσεις ως προς τη λύση που προωθείται για το Κυπριακό. Σημειωτέον η εκπαιδευτική πολιτική του Χριστόφια και του ΑΚΕΛ έχει προκαλέσει την αντίδραση της Εκκλησίας της Κύπρου. Οφείλουμε πάντως να πούμε, για να είμαστε δίκαιοι, ότι οι χειρισμοί της Κυπριακής κυβέρνησης ως προς τη χάραξη της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με το Ισραήλ και άλλους γείτονες υπήρξαν επιτυχείς.
Η σοσιαλιστική ΕΔΕΚ ιδρύθηκε από τον παλαίμαχο αγωνιστή Βάσσο Λυσαρίδη -τιμήθηκε προσφάτως από τον Δήμο Μεσολογγίου κατά τις εορτές της Εξόδου- και διαθέτει ένα πολύτιμο κεφάλαιο. Πρόκειται για τον Πρόεδρό της Γιαννάκη Ομήρου, ξεκάθαρο αντίπαλο κάθε λύσης που θυμίζει το σχέδιο Ανάν. Τα προγνωστικά δίνουν στο κόμμα ποσοστά κάτω του 10%.
Από την απόσχιση στελεχών του ΔΗΣΥ που διαφώνησαν με το σχέδιο Ανάν και τη συνεργασία τους με τους Νέους Ορίζοντες του λίαν αξιόλογου Νίκου Κουτσού προέκυψε το 2006 το Ευρωπαϊκό Κόμμα (ΕΥΡΩΚΟ), με Πρόεδρο τον Δημήτρη Συλλούρη. Υπολογίζει αν μη τι άλλο να διατηρήσει τις 3 έδρες που διαθέτει σήμερα στη Βουλή των 54 βουλευτών. Το κόμμα υποστηρίζει μία ελληνοκεντρική πολιτική και την απόρριψη των σχεδίων τύπου Ανάν. Προχωρεί δε ακόμη περισσότερο ασκώντας κριτική στη Διζωνική- Διακοινοτική Ομοσπονδία, την οποία στηρίζουν τα δύο μεγάλα κόμματα.
Οι οπαδοί του ΔΗΣΥ ήδη πανηγυρίζουν, διότι η ομάδα τους στη Λευκωσία, το ΑΠΟΕΛ, στέφθηκε πρωταθλήτρια αφήνοντας πίσω την ομάδα του ΑΚΕΛ, την Ομόνοια. Ελπίζουν, λοιπόν, ότι αυτή η νίκη προοιωνίζεται και την πρωτιά στις βουλευτικές εκλογές. Εμείς απλώς ευχόμαστε όποιοι βουλευτές κι αν εκλεγούν να εργασθούν για το καλό της Κύπρου και του Ελληνισμού.