Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2021

Ο Βαρουφάκης θέλει σύγκρουση με την τρόικα αλλά μέσα στο ευρώ και την ΕΕ

 

Πηγή : grexit

Το ΜέΡΑ25 απάντησε στην πρόταση μελών του πολιτικού συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ για προοδευτική διακυβέρνηση διά στόματος Βαρουφάκη. Σε αυτήν την απάντηση θέτει πέντε τουλάχιστον προαπαιτούμενα προστασίας των πολλών από την ολιγαρχία. Αναλύοντας αυτά τα σημεία και πως μπορούν να πραγματοποιηθούν καταλήγει και σωστά ότι οι πιθανότητες να συμφωνήσει το Eurogroup με αυτές τις αλλαγές είναι μηδενικές. Τα πέντε σημεία και ο τρόπος που μπορούν να πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τον γραμματέα του ΜέΡΑ25 
  1. Ο μόνος τρόπος να προστατευθούν πρώτη κατοικία και μικρομάγαζα, και να μην επικρέμεται του κράτους η εγγύηση των 12 δισ. ευρώ υπέρ των αρπακτικών, είναι η κατάργηση του «ΗΡΑΚΛΗ» και η νομοθέτηση δημόσιας εταιρείας διαχείρισης των κόκκινων δανείων. Η πιθανότητα να συμφωνήσει το Eurogroup είναι μηδενική
  2. Για να προστατευτεί ό,τι έμεινε από την δημόσια περιουσία, απαιτείται η κατάργηση του Υπερταμείου. Η πιθανότητα να συμφωνήσει το Eurogroup είναι μηδενική.
  3. Η ανάκτηση κυριαρχίας επί της φορολογικής αρχής (εφοριών και, ιδίως, λογισμικού) απαιτεί κατάργηση της ΑΑΔΕ. Η πιθανότητα να συμφωνήσει το Eurogroup είναι μηδενική.
  4. Ο περιορισμός των λουκέτων προαπαιτεί βαθιά κουρέματα (π.χ. κατάργηση προπληρωμών, ανώτατο συντελεστής ΦΠΑ 15%-18%, μηδενικό ΕΝΦΙΑ για μικρομεσαίους, διαγραφή οφειλών πληγέντων από την πανδημία). Η πιθανότητα να συμφωνήσει το Eurogroup είναι μηδενική.

Τα ποσά που απαιτεί μια αποτελεσματική πολιτική καταπολέμησης της φτώχειας ανέρχονται στο 10% του ΑΕΠ ετησίως, που σημαίνει είτε σημαντικές επί πλέον κρατικές δαπάνες, είτε το ψηφιακό σύστημα δημόσιων συναλλαγών που προτείνει το ΜέΡΑ25. Η πιθανότητα να συμφωνήσει το Eurogroup είναι μηδενική.

Καταλήγει λοιπόν ότι επειδή δεν υπάρχουν περιθώρια για προοδευτικές μεταρρυθμίσεις εντός του συμφωνημένου πλαισίου και του 4ου Μνημονίου και τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς σύγκρουση με την τρόικα δεν μπορεί να συμμετάσχει σε μία προοδευτική διακυβέρνηση που αρνείται εκ προοιμίου την σύγκρουση. Μέχρι εδώ συμφωνούμε με τον Βαρουφάκη στο ότι καμία ουσιαστική αλλαγή υπέρ των λαϊκών στρωμάτων δεν μπορεί να γίνει χωρίς σύγκρουση με την τρόικα όμως από εδώ και πέρα ξεκινάνε οι μεγάλες μας διαφορές. Γιατί εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να φτάσουμε στην πλήρη ρήξη με την μονομερή διαγραφή του χρέους και την έξοδο από ευρώ και ΕΕ ενώ το ΜέΡΑ25 σερβίρει ξαναζεσταμένο το πλήρως αποτυχημένο στην πράξη ιδεολόγημα της επαναδιαπραγμάτευσης. 

Μάλιστα ο Βαρουφάκης είχε κεντρικό ρόλο και στην πρώτη παταγωδώς αποτυχημένη διαπραγμάτευση και θα έπρεπε να έχει βγάλει τα συμπεράσματά του. Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού. Πάμε όμως να δούμε πως σχεδιάζει ο Βαρουφάκης να διαπραγματευτεί την δεύτερη φορά για να μην επαναληφθεί το 2015 όπως χαρακτηριστικά ο ίδιος αναφέρει.

Αφού στο πρόγραμμα του ΜέΡΑ25 στο κεφάλαιο 7.1 με τίτλο: το 2015 δεν θα επαναληφθεί παραδέχονται και σωστά ότι καμία λελογισμένη πρόταση οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής δεν θα έχει τύχη εφόσον προϋποθέτει την πρότερη σύμφωνη γνώμη του Eurogroup συνεχίζουν λέγοντας ότι θα κάνουν μονομερείς ενέργειες αλλά μέσα στο ευρώ και την ΕΕ. 

Αυτές οι μονομερείς ενέργειες περιλαμβάνουν: α) επτά τομές για την υποστήριξη των ασθενέστερων β) αναβάλλονται μονομερώς οι αποπληρωμές σε ΕΚΤ, ΔΝΤ, ESM-EFSM γ) η υπάρχουσα διαθέσιμη ρευστότητα στρέφεται προς τις επιλεκτικές εισαγωγές που έχει ανάγκη η χώρα δ) τακτική της ''κενής καρέκλας'' στα Eurogroup και στις Συνόδους Κορυφής ε) η χώρα θα διατηρηθεί έτσι εντός της ευρυζώνης για όσο χρειάζεται έως ότου η ''επίσημη'' Ευρώπη επιλέγει μεταξύ: α) του τεράστιου κόστους του Grexit β) την αποδοχή των επτά τομών που θα μεγιστοποιήσουν την ικανότητα μας να ανακάμψουμε και έτσι να τους αποπληρώσουμε μεγαλύτερο ποσοστό του χρέους ζ) οι εγχώριες συναλλαγές συνεχίζονται απρόσκοπτα μέσω των ηλεκτρονικών συναλλαγών του τραπεζικού συστήματος (POS, χρεωστικές κάρτες, web-banking) καθώς και με την πλήρη ανάπτυξη και ενεργοποίηση του Δημόσιου Εξωτραπεζικού Συστήματος Πληρωμών.

Ας ξεκινήσουμε από το τελευταίο το οποίο το θεωρούμε εντελώς μη ρεαλιστικό. Οι πάντες γνωρίζουν ότι η πίστωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εξαρτάται πλήρως από την ΕΚΤ. Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα όταν το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε το δημοψήφισμα(το οποίο δεν ήταν καν μονομερής ενέργεια) μετά από μερικές ώρες είχαμε capital control.  

Μόλις γίνει οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια αντίθετη προς τα υπογεγραμμένα θα έχουμε ανάλογες καταστάσεις. Αυτή είναι η αρχιτεκτονική του ευρώ και ένας από τους βασικούς λόγος που δημιουργήθηκε για να επιβάλλεται από τα πάνω η νεοφιλελεύθερη πολιτική ως φυσική αναγκαιότητα με το περίφημο(TINA there is no alternative). Ακόμα και όταν εκλεγεί μία κυβέρνηση που δείχνει διάθεση για φιλολαϊκές αλλαγές αυτή η δομή εξασφαλίζει ότι τίποτα ουσιαστικά δεν αλλάζει πέραν από μικρολεπτομέρειες. 

Όπως έγραψε και η πρόεδρος της δημοκρατίας:''Σε αυτή την περιεκτική αντίληψη για τη δημοκρατία οι μειοψηφίες θωρακίζονται απέναντι στην τυραννία της πλειοψηφίας, ενώ τα θεσμικά αντίβαρα, η διάκριση των εξουσιών και ο έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, θέτουν όρια στη λαϊκή κυριαρχία και την κρατική εξουσία.'' Όπου μειοψηφίες οι ελίτ και οι άρχουσες τάξεις που θωρακίζονται με θεσμικό αντίβαρο το ευρώ και την αυταρχική δομή του απέναντι σε εκλογές, δημοψηφίσματα και λοιπές ενοχλητικές διαδικασίες που πρέπει να έχουν διακοσμητικό ρόλο.

Με αυτόν τον τρόπο το ΌΧΙ του δημοψηφίσματος έγινε ναι και τα κατάργηση των μνημονίων με ένα νόμο, σε ένα άρθρο τρίτο μνημόνιο. Αλλά ας επιστρέψουμε στον Βαρουφάκη ο οποίος προσπαθεί να παρουσιάσει το ζήτημα της πίστωσης και της εξάρτησης μας από την ΕΚΤ ως τεχνική λεπτομέρεια που μπορεί εύκολα να παρακαμφθεί και όχι ως κεντρική πολιτική επιλογή. Πάμε να δούμε την πρόταση του ΜέΡΑ25 για το Δημόσιο Εξωτραπεζικό Σύστημα Πληρωμών η οποία ενώ είναι προς την σωστή κατεύθυνση μένει ανολοκλήρωτη δείχνοντας τον οπορτουνισμό Βαρουφάκη και την μεσοβέζικη στάση του.

Το ΜέΡΑ25 προτείνει ένα σύστημα συναλλαγών υπό τον έλεγχο του δημοσίου. Μάλιστα προτείνει και δυνατότητα κατάθεσης από τους πολίτες με κίνητρο επιτόκιο από 10% έως 15%. Σε μία δεύτερη φάση, μπορεί να καταστεί μέσω άντλησης κεφαλαίων του Δημοσίου από τους πολίτες με εθελοντική κατάθεση χρημάτων σε αυτόν τον λογαριασμό του taxis. Γιατί να θέλει κάποιος να μεταφέρει ευρώ από το συστημικό τραπεζικό σύστημα στο Δημόσιο; Λόγω πραγματικού επιτοκίου είναι η απάντηση. Για παράδειγμα, κάθε 1000€ που θα κατατίθενται στο taxis , θα αποσβένουν 1100€ ή 1150€ φόρων στο επόμενο έτος, επιτόκιο δηλαδή 10% με 15%. Το δημόσιο θα μπορεί να προεξοφλεί τους μελλοντικούς φόρους και να αντλεί ρευστότητα. Να σημείωσουμε ότι τα τωρινά επιτόκια των τραπεζών είναι κοντά στο μηδέν. 

Πρέπει να πούμε εδώ τα πράγματα με το όνομά τους. Δεν πρόκειται για εξωτραπεζικό σύστημα πληρωμών αλλά για τραπεζικό σύστημα υπό κρατικό έλεγχο. Συμφωνούμε απόλυτα με την δημιουργία ενός καθαρά δημόσιου τραπεζικού συστήματος αλλά χρειάζεται απαραίτητα και μία εθνική κεντρική τράπεζα. Είναι ένα απαραίτητο βήμα για να πάμε σε εθνικό νόμισμα.

Πάμε όμως να δούμε γιατί ο φόβος της πραγματικής ρήξης με τους δανειστές και την ΕΕ τον οδηγεί σε αδιέξοδο. Ας υποθέσουμε για να γίνει κατανοητό τι εννοούμε, ότι το ΜέΡΑ25 κερδίζει τις εκλογές όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και προσπαθεί να εφαρμόσει παράλληλο σύστημα συναλλαγών πόσο μάλλον να επιτρέψει καταθέσεις με επιτόκιο 10%. Ακριβώς την επόμενη στιγμή θα είχαμε τα ίδια με το 2015. Μόλις ανακοινωθεί η δυνατότητα κατάθεσης με προνομιακό επιτόκιο μία πολύ σημαντική μερίδα καταθετών θα τρέξει να σηκώσει χρήματα από τις συστημικές τράπεζες για να επωφεληθεί τότε οι τράπεζες ή θα πάνε σε έλεγχο κεφαλαίων ή ακόμα και σε στάση πληρωμών.

Ενώ είναι αυτονόητο και εντελώς απαραίτητο να φτιαχτεί ένα δημόσιο τραπεζικό σύστημα υπό τον έλεγχο μίας εθνικής κεντρικής τράπεζας είναι αδύνατο και ουτοπικό κάτι τέτοιο να γίνει μέσα στο ευρώ και να αναπτυχθεί παράλληλα με το υπάρχον σύστημα.

Ένα άλλο σημείο που αξίζει διευκρίνησης είναι το εξής. Είναι άλλο πράγμα να κερδίσεις μία κοινοβουλευτική πλειοψηφία όπως ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και άλλο να είσαι αποφασισμένος να κάνεις δομικές αλλαγές στο αστικό τραπεζικό σύστημα. Καταρχάς χρειάζεσαι την στήριξη ενός οργανωμένου και μαζικού κινήματος για να υποστηρίξεις τέτοιες ρήξεις όμως αυτό πρέπει να αναλυθεί ξεχωριστά.

Τουλάχιστον πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για το πως θα αντιδράσει το αντίπαλο στρατόπεδο και να έχεις έτοιμο σχέδιο για κάθε σενάριο. Το ΜέΡΑ25 για κάποιο λόγο που θα εξηγήσουμε παρακάτω περιγράφει μία φανταστική κατάσταση όπου θα προβαίνει σε μονομερείς ενέργειες χωρίς το μαύρο μέτωπο τρόικας, δανειστών και ντόπιων μνημονιακών δοσίλογων να αντιδρά. Μάλιστα τους παραχωρεί άπλετο χρόνο και την πλήρη πρωτοβουλία των κινήσεων να αποφασίσουν αυτοί αν θέλουν το Grexit.

Για να ξεκαθαρίσουμε απόλυτα την δική μας θέση: υποστηρίζουμε πλήρως και τις μονομερείς ενέργειες και την δημιουργία νέου υπό δημόσιο έλεγχο τραπεζικού συστήματος, δεν θα τα χαλάσουμε για το πως θα λέγεται. Ξέρουμε όμως και τα μέσα πίεσης και αντίδρασης του αντιπάλου τα οποία τα είδαμε το 2015 και μάλιστα χωρίς ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει κάποια μονομερή ενέργεια. Δεν είναι δυνατόν ο Βαρουφάκης να παριστάνει ότι δεν τα ξέρει και να μας προτείνει ως τακτική το μετέωρο βήμα του πελαργού. 

Ένα είναι σίγουρο ότι με τέτοια λογική ή θα υποχωρήσεις άτακτα ή θα συντριβείς και η αντίδραση θα βγει ενισχυμένη. Για να συγκρουστείς με τους δανειστές και τους ντόπιους δοσίλογους πρέπει να ξεφύγεις και από τα στεγανά της αστικής νομιμότητας και είσαι διατεθειμένος να προβείς σε έκτακτα μέτρα όπως κρατικοποιήσεις τραπεζών, απαλλοτριώσεις ακόμα και συλλήψεις ανώτατων τραπεζικών στελεχών αν αυτά σε μποϋκοτάρουν συνειδητά. 

Αυτός είναι ο λόγος που η μόνη ρεαλιστική και βιώσιμη εναλλακτική λύση είναι η μονομερής διαγραφή του χρέους και η έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ.

Εντυπωσιακή είναι η επιμονή του ΜέΡΑ25 στην προσδοκία της αλλαγής του χαρακτήρα της ΕΕ από αντιδραστική σε προοδευτική. Μάλιστα είναι διατεθειμένοι να περιμένουν μέσα στην ΕΕ και το ευρώ όσο χρόνο χρειαστεί μέχρι να αλλάξει ρότα. Δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη που να υποστηρίζει αυτήν την προσδοκία μόνο ευσεβείς πόθοι.

Ως μοχλός πίεσης παρουσιάζεται το μεγάλο κόστος του Grexit για τους Ευρωπαίους. Αυτό αποτελεί μία μονοδιάστατη ανάλυση που πάλι υποβιβάζει ένα κεντρικό πολιτικό ζήτημα σε τεχνικό. Αν το Grexit γίνει με πρωτοβουλία της Ελλάδας και σε σύντομο χρονικό διάστημα με μονομερή διαγραφή του χρέους τότε θα έχει μεγάλο κόστος. Φυσικά με τις λογικές Βαρουφάκη δηλαδή να δώσουμε στην ΕΕ όσο χρόνο θέλει μέχρι να αποφασίσει, σχεδόν σίγουρα θα μας οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία ή άτακτη υποχώρηση ακόμα χειρότερη από το 2015. 

Όποια ''προοδευτική'' κυβέρνηση διαχειριστεί μία τέτοια κατάσταση με αυτήν την στρατηγική θα καταρρεύσει στρώνοντας τον δρόμο σε μία πολύ πιο αντιδραστική. Όπως η απογοήτευση από τον ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε σε παλινόρθωση της Ν.Δ με αυτοδυναμία.

To MέΡΑ25 αποτελεί μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ και όχι κάτι νέο. Η πέραν κάθε λογικής πλέον πεποίθηση ότι μία άλλη ΕΕ είναι εφικτή είναι η πιο τρανταχτή απόδειξη. Ο Βαρουφάκης απλά μετέφερε την επαναδιαπραγμάτευση λίγο πιο ''αριστερά'' στο θα κάνουμε μονομερείς ενέργειες και μετά θα επαναδιαπραγματευτούμε παρότι η άλλη πλευρά μπορεί να μας τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια μέσα σε αυτό το πλαίσιο.

Το μεγάλο πλεονέκτημα που βοηθάει το ΜέΡΑ25 να ψαρεύει σε θολά νερά σε καθαρά εκλογική λογική είναι η πλήρης ανυπαρξία άλλης πρότασης. Δεν δέχεται καμία πίεση από πουθενά. Αντίθετα το ΚΚΕ που τα μεταθέτει όλα στην λαϊκή εξουσία του λύνει τα χέρια. Αν το ΚΚΕ του πρότεινε ακόμα και σε εκλογική βάση και συμμαχία από τα πάνω, κοινό αγώνα για μονομερή διαγραφή του χρέους και έξοδο από ευρώ και ΕΕ η πολιτική του επιβίωση θα ήταν από αμφίβολη έως απίθανη. Αν δε αυτό γινόταν σε κινηματική βάση και με οργάνωση από τα κάτω το ΜέΡΑ25 θα εξατμιζόταν.

Φυσικά είναι μάταιο να περιμένουμε οποιαδήποτε πρωτοβουλία πλέον από το ΚΚΕ για αυτό η ανάγκη για την συγκρότηση ενός μετώπου με πρόταγμα την μονομερή διαγραφή του χρέους και την έξοδο από ευρώ και ΕΕ είναι επιτακτική. Αλλιώς θα συνεχίσουν να επιπλέουν στον αφρό φελλοί σαν τον Βαρουφάκη και το ΚΚΕ θα παραμένει ασάλευτο στην θέση του μέχρι την Δευτέρα Παρουσία.