Η κατάρρευση του κυβερνητικού εποικοδομήματος δίνει νέα ώθηση στην κοινωνική και πολιτική αναταραχή. Η δυσαρέσκεια και αγανάκτηση των μαζών ξεσπάει με πρωτοφανή αγριότητα. Ένα πλατύ και ορμητικό κίνημα εκδηλώνεται, που τραβάει όλο και προς τ’ αριστερά, όλο και σε πιο ξεκάθαρους αντικαπιταλιστικούς στόχους.
Ωστόσο αυτή η ρωμαλέα, αποφασιστική και επιθετική εξόρμηση των μαζών προσκρούει πάνω στην κοινοβουλευτική ρουτίνα της παραδοσιακής ηγεσίας του προλεταριάτου.
Η κρίση ηγεσίας του εργατικού κινήματος εκδηλώνεται με ιδιαίτερη οξύτητα και καθαρότητα στα «Ιουλιανά».
Η ήττα του κινήματος με τη δικτατορία της 21ης του Απρίλη είναι η φυσική συνέπεια αυτής της κρίσης και άλλη μια τραγική επιβεβαίωση της ιστορικής χρεοκοπίας της παραδοσιακής ηγεσίας του προλεταριάτου.
Τα Ιουλιανά, ωστόσο, που αποτελούν ένα πιο προχωρημένο στάδιο της ενστικτώδους και απότομης στροφής πλατειών μικροαστικών στρωμάτων προς τ’ αριστερά, προμηθεύουν και τους πολιτικούς όρους της ριζοσπαστικοποίησης αυτών των στρωμάτων. Αποτελούν την πρώτη καθαρή έκφραση της ριζοσπαστικοποίησης, προϊόν του συνδυασμού οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών παραγόντων.
Η ένταση της κοινωνικής κρίσης που προκλήθηκε από την οικονομική εξαθλίωση των μεσαίων ταξικών στρωμάτων –συνέπεια των μονοπωλιακών οικονομικών μεταβολών– συμπληρώθηκε με την πολιτική κρίση τόσο της αστικής τάξης όσο και της παραδοσιακής ηγεσίας του εργατικού κινήματος.
Κάτω απ’ αυτές τις συνδυασμένες επιδράσεις αρχίζει να κρυσταλλώνεται μέσα στην ΄Ενωση Κέντρου μια αριστερή τάση με ηγέτη τον Ανδρέα.
Το περιοδικό «Νέοι Δρόμοι» (η δικτατορία το έκοψε στο 4ο τεύχος) και η γνωστή «ανταρσία των 40» βουλευτών της Ε.Κ. αποτελούν τις πρώτες ενστικτώδεις εκφράσεις και εκδηλώσεις αυτής της πολιτικής κρυστάλλωσης.
Γίνεται επίσης η πρώτη απόπειρα της θεωρητικής της τεκμηρίωσης, στο άρθρο του Γ.Η. Κριμπά: «Το μέλλον της Ελλάδας». Παραθέτουμε ένα χαρακτηριστικό κομμάτι του:
«Η έννοια της Κεντροαριστεράς σαν ιδεολογικό σχήμα είναι νέα στην Ελλάδα, γιατί βασικά νέα είναι και η δυνατότητα υπάρξεώς της. Κατ’ αρχήν δεν έχει καμιά σχέση με την κλασσική μορφή της αριστεράς στην Ελλάδα ή αλλού, πριν ή μετά το χωρισμό των σοσιαλιστικών και των κομμουνιστικών κομμάτων. Δεν έχει επίσης καμία σχέση με τη μορφή των συνασπισμών, που πήραν το όνομα του λαϊκού μετώπου στα χρόνια του μεσοπολέμου. Αν και έχει βαθύτατα ελληνικές ρίζες, τόσο στο δημοκρατικό αίτημα όσο και στο αντιστασιακό παρελθόν, η πολιτική παράταξη που γεννιέται με το όνομα της κεντροαριστεράς σήμερα είναι επίσης δημιούργημα μιας δεκαετίας γρήγορης οικονομικής αναπτύξεως, παράλληλα με εντεινόμενο κοινωνικό πρόβλημα. Πρόκειται επομένως, για μία παράταξη ιστορικά σύγχρονη, που αναγκαστικά ψάχνει για την ολοκλήρωσή της, την ταύτισή της με το μέλλον του ΄Εθνους, δηλαδή για τους στόχους της. ΄Οπότε, όμως, μια νέα πολιτική παράταξη ξεπερνάει το δυνητικό στάδιο και προτού φτάσει στην ολοκλήρωσή της, σαν κρατική εξουσία, ανακύπτει το ερώτημα: Είναι εφικτή; Δηλαδή, θα γίνει βιώσιμη, σαν κυβέρνηση και σαν ηγετικός φορέας αναπτύξεως του τόπου;
Η απάντηση περιέχει οπωσδήποτε το στοιχείο της ιστορικής και κοινωνικής αξιολογήσεως. Υπάρχουν, όμως και αντικειμενικά δεδομένα, τα οποία τελικά συνοψίζονται στην οξεία πολιτική συνείδηση, που εμφανίζεται σταδιακά από το 1961. Πίσω απ’ αυτή την πολιτική συνείδηση υπάρχει ένα βασικό στοιχείο της ελληνικής πραγματικότητας, πράγμα που συμβαίνει σε πάρα πολύ σπάνιες περιπτώσεις: Τα συμφέροντα των εργατών, των αγροτών και ενός σημαντικού τμήματος της μεσαίας τάξης είναι μάλλον συμπληρωματικά στο σύνολό τους παρά ανταγωνιστικά. Υπάρχει, επομένως αντικειμενικά η ταξική βάση για μια πολιτική παράταξη, η οποία ενώνει το βασικό δημοκρατικό αίτημα με τα κοινωνικά αιτήματα των ομάδων, που συνολικά αποτελούν τις μάζες των φτωχών ανθρώπων. Μ’ αυτή την έννοια η κέντρο-αριστερά είναι κέντρο, εφόσον εκπροσωπεί πολίτες με κεντρώα φρονήματα αλλά αριστερά αιτήματα. Αλλά είναι επίσης αριστερά, εφόσον αποτελεί τον πολιτικό φορέα για μια ριζική μεταβολή στην ισορροπία των ταξικών δυνάμεων». (Νέοι Δρόμοι, Ιανουάριος 1967).
Η πολιτική λοιπόν κρίση του κεφαλαίου από τη μια και της παραδοσιακής ηγεσίας της εργατικής τάξης από την άλλη, προμήθευσαν τις πολιτικές βάσεις για την γέννηση αυτού του πολιτικού φαινομένου. Ο ίδιος αυτός διπλός χαρακτήρας της πολιτικής κρίσης προμήθευσε και την πολιτική βάση του βοναπαρτισμού της 21ης Απρίλη.
Τα Ιουλιανά στην Ελλάδα και το πολιτικό αδιέξοδο των χρόνων 1965-1967, είναι αντανάκλαση αυτής της κρίσης. «Ο κατατεμαχισμός των αστικών μερίδων, το άγριο αλληλοφάγωμά τους, η αδυναμία τους να δώσουν μία λύση στην κρίση και η ανυπαρξία επαναστατικής ηγεσίας της εργατικής τάξης, ικανή να δώσει στην κρίση επαναστατικές λύσεις, να το έδαφος απ’ όπου ξεφύτρωσε ξαφνικά η βοναπαρτιστική κλίκα της 21ης Απρίλη, σαν αναγκαίο επακόλουθο». Αυτά γράφαμε στην «εξέγερση του Νοέμβρη» (εργασία δημοσιευμένη στο περιοδικό Νέοι Στόχοι).
Υποχρεωνόμαστε να το επαναλαμβάνουμε συνεχώς γιατί σήμερα τόσο το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ, όσο και η πλειοψηφία των δυνάμεων που μιλούν στο όνομα του «Λαού», μετατοπίζουν τα βαθύτερα αίτια της δικτατορίας στις αστυνομικές συνομωσίες των «σκοτεινών κύκλων της ανωμαλίας», κ.λπ.
Συμπερασματικά, τα Ιουλιανά αποτελούν τις πρώτες βίαιες επιπτώσεις της μονοπωλιακής συγκέντρωσης της ελληνικής οικονομίας.
Αποτελούν επίσης και τον πρώτο σταθμό, την ιστορική ρίζα του ΠΑΣΟΚ.
Ιστορικά το ΠΑΣΟΚ ξεκινάει από εκεί. Αν η πολιτική του φυσιογνωμία διαμορφώθηκε μετά τις 23 Ιούλη 1974, αυτό οφείλεται στη βίαιη ανακοπή των πολιτικών εξελίξεων την νύχτα της 21ης Απρίλη 1967.
Το γεγονός αυτό συνετέλεσε επιπρόσθετα σε μια πιο οξεία έκφραση του φαινομένου μετά την πτώση της χούντας, που αυτό με τη σειρά του συντελεί στο να χάνουμε από τα μάτια μας, την ιστορική στιγμή της εκδήλωσής του.
Χωρίς να βρούμε τις ιστορικές καταβολές του ΠΑΣΟΚ και την ταξική αφετηρία του, αναπόφευκτα η σκέψη μας θα πέσει σε αδιέξοδο, μετέωρη μπροστά σε θεαματικά πηδήματα της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ.
«Η υλιστική μέθοδος (όπως μας τονίζει ο ΄Ενγκελς στην εισαγωγή του στο έργο του Μαρξ «οι ταξικοί αγώνες στη Γαλλία από το 1848 ως το 1850») είναι υποχρεωμένη να δείχνει ότι τα διάφορα πολιτικά κόμματα είναι λίγο ή πολύ αντίστοιχη πολιτική έκφραση των τάξεων και των ταξικών ομάδων που η οικονομική εξέλιξη δημιουργεί».
Θα συμπληρώσουμε αυτή την επιλογή με δύο τελευταία χαρακτηριστικά (μικρά) κεφάλαια:
α). Μαρξιστική καπηλεία
β). Ανδρέας: Ο Βοναπάρτης
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΕΔΩ:
http://www.resaltomag.gr/forum/viewtopic.php?t=5930
