Πολύ καλό το κείμενο του συμπαθέστατου Ανδρέα Ζαφείρη. Αποφεύγει, βεβαίως, τις κακοτοπιές: Το σταλινισμό…
Του ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΦΕΙΡΗ
Η ΟΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΠΡΟ-ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΟ ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΙΣΜΟΣ.
Πραξικόπημα χαρακτηρίζεται πλέον συχνά από διάφορους αναλυτές η Οκτωβριανή επανάσταση, αναχρονισμός ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός σαν σχέδιο και προοπτική.
Είναι μήπως εκδήλωση επαναστατικού ρομαντισμού ή κάποιου τύπου ιδεοληπτική αγκύλωση η αναφορά σήμερα στην Οκτωβριανή Επανάσταση;
Μήπως η κατάρρευση/ ανατροπή/ παλινόρθωση/παραμόρφωση (διαλέγετε ελεύθερα ερμηνευτικό σχήμα) αποδεικνύουν τα ιστορικά όρια ενός εγχειρήματος, που όσο ηρωικό και εάν ήταν αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός μεμονωμένο, χωρίς καμία πολιτική αξία για το σύγχρονο κόσμο;
Μήπως ακόμη και η λέξεις σοσιαλισμός, κομμουνισμός, επανάσταση αποτελούν ένα ξύλινο-δογματκό πλαίσιο, ταυτισμένο με γκρίζα-μελαγχολικά τοπία και αιματηρή βία, παράταιρα ακούσματα μέσα σε ένα νέο, υπέροχο κόσμο;
ΠΟΣΟ ΠΟΛΥ ΑΛΛΑΞΕ ΑΛΗΘΕΙΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΜΑΚΡΙΝΟ 1917!!!
Αλήθεια. Το ομολογούν ενάμισι δισεκατομμύριο (1.500.000.000) άνθρωποι που δεν διαθέτουν πόσιμο νερό. Ένα δισεκατομμύριο και εκατόν εβδομήντα πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, που ζουν (;) με λιγότερο από ένα δολλάριο την ημέρα, πάνω από 2 δισ άνθρωποι που ζούνε με λιγότερο από δύο δολάρια την ημέρα. Το συνμαρτυρούν περίπου το 40% των παιδιών στον αναπτυσσόμενο κόσμο - πάνω από μισό δισεκατομμύριο παιδιά -που αγωνίζονται να επιβιώσουν με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα.
Τουλάχιστον όμως έχουμε απαλλαγεί από τη φρίκη της εξαθλίωσης.
Απόδειξη: τα περίπου 19.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών που πεθαίνουν κάθε μέρα. Τα τελευταία 4 χρόνια πέθαναν 28 εκατομμύρια παιδιά. ( αντίστοιχα οι νεκροί του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ήταν 18,6 εκατομμύρια νεκροί). Η ειρήνη τους αρχίζει και κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές πιο πολύ και από τον πόλεμό τους.
Την ίδια στιγμή: Οι τρεις πιο πλούσιοι δισεκατομμυριούχοι του κόσμου έχουν περιουσία μεγαλύτερη από τα εισοδήματα εξακοσίων εκατομμυρίων κατοίκων φτωχών χωρών. Αλλά και στις λεγόμενες (πρώην) ανεπτυγμένες χώρες… Ανεργία και υποαπασχόληση, κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων.
Το κοινωνικό κράτος υπό κατάργηση. Η δημόσια δωρεάν παιδεία, η υγεία , η κοινωνική ασφάλιση είναι από τα κατάλοιπα του Οκτώβρη που πρέπει να εξαφανιστούν. Οι νέες γενιές πρέπει να αποδεχτούν ότι θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες.
Αλλά και η ειρήνη τους αποδείχθηκε μια ματωβαμένη απάτη. Μια σειρά περιφερειακοί πόλεμοι μαίνονται ή απειλούν να ξεσπάσουν. Από τη Συρία μέχρι το Αφγανιστάν, από τη Βοσνία χθες έως οπουδήποτε αύριο.
Μόνο στο Ιράκ, σύμφωνα με την εταιρεία Opinion Research Business, μέχρι τον Ιανουάριο του 2008 ,ο αριθμός των νεκρών, άμαχων Ιρακινών κυμαινόταν περίπου στις 946.000 - 1.200.000.
ΠΟΙΟΣ-ΤΕΛΙΚΑ- ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΑΝΑΧΡΟΝΙΣΜΟΣ;
Πριν 150 χρόνια περίπου, οι Κ.Μαρξ και Φ. Ενγκελς, προσπάθησαν να αναλύσουν την φύση του καπιταλισμού και να θεμελιώσουν την υλιστική αντίληψη της ιστορίας. Σύμφωνα με αυτήν, όλη η γνωστή μας ιστορία είναι ιστορία ταξικών συγκρούσεων. Γι αυτό μέσα στην ιστορία σημειώνονται μια σειρά από γεγονότα, όπως πόλεμοι, εξεγέρσεις, επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις.
Οι επαναστάσεις δεν αποτελούν, μια «διαστροφή» της ιστορίας, είναι γεγονότα που διαταράσσουν τα μέχρι τότε δεδομένα και παραδεκτά πλαίσια άσκησης της οικονομικής και πολιτικής δράσης, γιατί καμιά παλιά κυριαρχία δεν παραχωρεί τη θέση της και τα προνόμιά της χωρίς σκληρό αγώνα.
Κάθε μεγάλο βήμα προς τα εμπρός της ανθρώπινης ιστορίας έγινε μέσα από τέτοιας ποιότητας διαδικασίες και ποτέ δεν υπήρξε ένα βαθμιαίο πέρασμα από μια ποιοτική κατάσταση κοινωνικής οργάνωσης σε μια άλλη. Αυτές ήταν οι κλασικές αντιλήψεις «του μαρξιστικού ρεύματος».
Η «ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ», ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ «ΑΙΡΕΣΕΙΣ» ΤΟΥ ΛΕΝΙΝΙΣΜΟΥ.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν είχε συντελεστεί το πέρασμα από τον καπιταλισμό στον ιμπεριαλισμό, μια νέα-τότε- αντίληψη εμφανίστηκε στα πλαίσια του «μαρξιστικού ρεύματος».
Σύμφωνα με αυτή: Oι ριζικές αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία, η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, διέψευδαν τις βασικές εκτιμήσεις του Mαρξ και τροποποιούσαν τους όρους και τις συνθήκες διεξαγωγής της ταξικής πάλης. Ο τελικός σκοπός, ο σοσιαλισμός, η ανατροπή του καπιταλισμού είναι κάτι που θα ’ρθει μέσα από την εξέλιξη. Το "παν είναι η κίνηση", η προσπάθεια για μεταρρυθμίσεις και όχι οι συνολικές αλλαγές.
Στον αντίποδα αυτών των απόψεων εμφανίστηκε το λενινιστικό ρεύμα, οι μπολσεβίκοι. Ο στόχος της επαναστατικής εξέγερσης , η «δογματική» προσήλωση στο αρχέτυπο μαρξιστικό ρεύμα, δεν ήταν το μόνο που ξεχώριζε τους μπολσεβίκους από το μεγαλύτερο μέρος της τότε σοσιαλδημοκρατίας. Το «δόγμα» συνόδευαν και τρείς Μεγάλες «Αιρέσεις»:
Α) η αντίληψη για το κόμμα νέου τύπου. Ας θυμηθούμε τι έγραψε ο Ο Έρικ Χόμπσμπωμ, : «Χωρίς το λενινιστικό “κόμμα νέου τύπου” των “επαγγελματιών επαναστατών” … δεν είναι νοητό ότι μέσα σε 30 σχεδόν χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση το ένα τρίτο της ανθρώπινης φυλής θα ζούσε κάτω από κομμουνιστικά καθεστώτα…. Το “κόμμα νέου τύπου” του Λένιν αποτελεί τρομερή καινοτομία της κοινωνικής μηχανικής του εικοστού αιώνα».
Β)Η «εργατοαγροτική συμμαχία» πάνω στην οποία «πάτησε» η νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης, ήταν επίσης ένα παράδοξο, κάτι «αιρετικό»για το μαρξισμό της εποχής.Οι μπολσεβίκοι ήταν το μόνο κόμμα την περίοδο της Δεύτερης Διεθνούς που καταπιάστηκε σοβαρά με το αγροτικό ζήτημα απέναντι στο οποίο υπήρχε έως τότε ξεκάθαρη υποτίμηση.
Γ) Η νέου τύπου επαναστατική διαδικασία με την ηγεμονία του προλεταριάτου, η αντίληψη ότι η παγκόσμια προλεταριακή επανάσταση όχι μόνο περιλαμβάνει το επαναστατικό προτσές στην περιφέρεια αλλά μπορεί και να του δίνει πρωτοπόρο ρόλο.
Τα χαρακώματα του Παγκόσμιου Πολέμου και οι εξελίξεις που ακολούθησαν, φάνηκαν να διαψεύδουν τις σοσιαλδημοκρατικές αντιλήψεις και να επιβεβαιώνουν τις επιλογές της ηγεσίας των μπολσεβίκων.
ΉΤΑΝ ΤΕΛΙΚΑ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ Ο ΟΚΤΩΒΡΗΣ;
Η Ρωσική Επανάσταση ξεκίνησε ως μια αστική δημοκρατική επανάστα¬ση στις 24 του Φλεβάρη. Ο τσαρισμός διαλύθηκε κάτω από τα χτυπήματα ενός ισχυρού εργατικού κινήματος και της βαθιάς δυσαρέ¬σκειας εκατομμυρίων αγροτών, που ντυμένοι τη στρατιωτική στολή, βρίσκονταν στο σφαγείο ενός αιματηρού ιμπεριαλιστικού πολέμου. Το κόμμα των μπολσεβίκων , όντως τότε αποτελούσε μια μειοψηφία αν και είχε αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με την εργατική τάξη από την επανάσταση του 1905 και μετά. Ο Γ. Ζινόβιεφ έγραφε αργότερα ότι : «Το κόμμα φαινόταν να μην υπάρχει, ήταν διασκορπισμένο και κατακερματισμένο…»
Όμως η παλινωδίες και η προδοσία της κυβέρνησης Κερένσκι από τη μια και η τακτική των μπολσεβίκων από την άλλη τροποποίησαν τους συσχετισμούς.
Η ριζοσπαστικοποίηση των Σοβιέτ με εργατική σύνθεση αναπτύχθηκε με μεγάλη ταχύτητα. Την επομένη της επανάστασης του Φλεβάρη, στις 6 Μαρτίου, όταν συγκροτήθηκε η ομάδα των μπολσεβίκων του Σοβιέτ της Πετρούπολης, είχε 40 μέλη σε σύνολο 2000 αντιπροσώπων. Στο 1οΠανρωσικό συνέδριο των Σοβιέτ, τον Ιούνιο, υπήρχαν 105 μπολσεβίκοι σε σύνολο 1090 αντιπροσώπων. Τον Οκτώβριο όμως η μπολσεβίκοι ήταν πλειοψηφία στο 2ο συνέδριο των Σοβιέτ και στο Σοβιέτ της Πετρούπολης. Κανένα πραξικόπημα λοιπόν δεν συνέβη.
Η Οκτωβριανή επανάσταση είχε τη στήριξη του ρωσικού λαού. Και εάν αυτό δεν το αποδεικνύουν με επάρκεια οι αριθμοί, το πιστοποιεί η συνέχεια.
Κανένα καθεστώς χωρίς ευρύτατη και αποφασισμένη κοινωνική βάση δεν θα μπορούσε να αντέξει στην παρατεταμένη Λευκή Τρομοκρατία - αντεπανάσταση και –κυρίως-στην εισβολή 19 χωρών που την ακολούθησε.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΜΗ
Η Οκτωβριανή επανάσταση αποτέλεσε τη μεγάλη τομή στον μέχρι τότε ενιαίο κόσμο. Λαϊκά, δημοκρατικά και εργατικά δικαιώματα που τώρα θεωρούνται αυτονόητα, ήταν ανύπαρκτα. Η πλειοψηφία των χωρών ήταν αποικίες και οι λαοί τους υποδουλωμένοι. Μετά το 1917 τίποτα δεν ήταν όπως πριν.
Α)Το 1917 απέδειξε τη δυνατότητα μιας κοινωνίας χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση. Το 1917 έδειξε ολοκάθαρα στους εργάτες και τους λαούς όλου του κόσμου ότι το προλεταριάτο μπορεί να κυβερνά και να διευθύνει μια χώρα χωρίς την αστική τάξη και ενάντια στην αστική τάξη.
Β) Τροποποιήθηκε, για δεκαετίες, σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο ο συσχετισμός ανάμεσα στην αστική και την εργατική τάξη, ανάμεσα στον ιμπεριαλισμό και τους λαούς. Οι δυνάμεις της εργασίας βρέθηκαν για δεκαετίες στη φάση της ενεργητικής επίθεσης.
Γ) Παρά τα λάθη και τις αδυναμίες , η Οκτωβριανή επανάσταση εγκαινίασε τον μεγαλύτερο σε έκταση και ποιότητα κοινωνικό πειραματισμό, στην κατεύθυνση της πραγματικής απελευθέρωσης του ανθρώπου που έχει συντελεστεί μέχρι σήμερα. Ακόμη και τώρα ο πλούτος των πρακτικών που έχει κληροδοτηθεί από αυτή τη περίοδο δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη αντίστοιχη προσπάθεια. Στα ευρωπαϊκά βουλεβάρτα παραγόταν αφειδώς ακαδημαϊκή μαρξιστική θεωρία, ενώ στις «πρωτόγονες» πολιτικά ρωσικές στέπες παραγόταν πράξη. Και ως γνωστόν για το μαρξισμό η πράξη…
Η νίκη της Οχτωβριανής Επανάστασης σήμανε ριζική στροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δεν είναι καθόλου υπερβολή να πούμε ότι μετά το 1917 τίποτα δεν ήταν πια όπως πριν και δεν θα ήταν ποτέ ξανά.
ΤΑ ΤΕΚΝΑ ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΗ
Παιδιά του κόκκινου Οκτώβρη τα εργατικά συμβούλια στην Ιταλία, οι σπαρτακιστές στη Γερμανία, η Ουγγρική επανάσταση του 1919, «..οι στρατιές που κατεβαίνουν προς το κίτρινο ποτάμι…» αλλά και η κόκκινη σημαία καρφωμένη στη καρδιά του κτήνους, στις 9 του Μάη.
Στη χώρα μας η μεγάλη λαϊκή εποποιία της δεκαετίας του ΄40, το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, ο ΔΣΕ ήταν παιδιά του Οκτώβρη. Όπως και η Κουβανέζικη επανάσταση και οι μεγάλες εξεγέρσεις και επαναστάσεις της ζώνης των θυελλών σε Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική.
Παιδιά του και ο Μαγιακόφσκι, ο Μπρέχτ, ο Χικμέτ, όπως και η Ηλέκτρα Αποστόλου, ο Νίκος Μπελογιάννης, ο Ερνέστο και ο Γκιάπ αλλά και τα εκατομμύρια των κομμουνιστών σε όλο τον κόσμο που με απίστευτες θυσίες, πληρώνοντας το μεγαλύτερο φόρο αίματος πολιτικού-κοινωνικού κινήματος στην ανθρώπινη ιστορία, όχι μόνο σε φυλακές, εξορίες, αποσπάσματα αλλά και σε οδοφράγματα και πεδία των μαχών , κράτησαν… «ένα παράθυρο ανοιχτό στη λιακάδα» για όλη την ανθρωπότητα.
Παιδιά του δεν ήταν, ούτε καν νόθα, οι πρόγονοι και οι επίγονοι των διάφορων Τσαουσέσκου. Το αντίθετο. Και όσοι δε μένουν μόνο στην εξωτερική μορφή και στα σύμβολα αλλά προχωρούν στην ουσία, γνωρίζουν ότι ήταν η πλήρης άρνησή του, η απόλυτη αντιστροφή του.
Η ΟΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΠΡΟ-ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΟ ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΙΣΜΟΣ.
Σήμερα η υποχώρηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος έχει οδηγήσει σε μια νέα, αρνητική αυτή τη φορά, τροποποίηση των συσχετισμών.
Η αστική τάξη, παγκόσμια, με αφορμή την κρίση της, επιδιώκει την ολική επαναφορά σε ένα προ-οκτωβριανό τοπίο. Η αριστερά της εποχής μας χρειάζεται, σαν απάντηση, να ανακαλύψει έναν νέο σύγχρονο μπολσεβικισμό. Η συζήτηση για τα αίτια και τις συνθήκες (υποκειμενικές και αντικειμενικές) που η εργατοαγροτική εξουσία μετατράπηκε στο αντίθετο της, για τους λόγους που τα κόμματα νέου τύπου μετατράπηκαν σε γραφειοκρατικές καρικατούρες και, εν τέλει, σε εξουσιαστικά μορφώματα, που η επαναστατικοποίηση των παραγωγικών σχέσεων ανακόπηκε και η πρώτη μεγάλη έφοδος προς τους ουρανούς τελικά ακυρώθηκε, δεν μπορεί να γίνει με όρους άρνησης της μεγάλης παρακαταθήκης της Οκτωβριανής επανάστασης. Το αντίθετο μάλιστα.
Από τα διάφορα μεγάλα ρεύματα που αναπτύχθηκαν μέσα στα πλαίσια του εργατικού κινήματος, είτε από εκείνα που προΰπαρξαν του μπολσεβικισμού (αναρχισμός, σοσιαλδημοκρατία) είτε από εκείνα που αναπτύχθηκαν σαν ερμηνείες του ή από εκείνα που εμφανίστηκαν (λιγότερο ή περισσότερο) σαν προσπάθειες κριτικής υπέρβασής του (ευρωκομμουνισμός, αυτονομία κ. α.), ο μπολσεβικισμός παραμένει ακόμη και σήμερα (και χωρίς να υποτιμάται και η συμβολή άλλων ρευμάτων), εκείνο το ρεύμα που χάρισε στο εργατικό κίνημα (και όχι μόνο) τις μεγαλύτερες νίκες και κατακτήσεις (έμμεσα ή άμεσα).
Ένας νέος, σύγχρονος μπολσεβικισμός δεν θα αποτελεί αντιγραφή αλλά δημιουργική και για αυτό γνήσια επαναστατική, επαναθεμελίωσή του, βασισμένο σε συγκεκριμένες αναλύσεις των σύγχρονων συνθηκών, βασισμένων στις αρχειακές, αξιακές βάσεις της πρώτης μεγάλης Απόπειρας.
Η Οχτωβριανή Επανάσταση δεν ήταν απλά η πρώτη μεγάλη νικηφόρα επανάσταση, η πρώτη μεγάλης κλίμακας μετατροπή της ιδέας σε πράξη. Έθεσε μια απεραντοσύνη στόχων και σκοπών: Να αλλάξει τον κόσμο, την κοινωνία, τον άνθρωπο. Ένα μεγάλο Προμηθεϊκό όνειρο, που ακόμα και εάν σήμερα φαντάζει «ιδιόμορφο» , κόντρα στις σειρήνες του μικρού ρεαλισμού, δεν παύει να μας θυμίζει ότι χωρίς λογισμό και όνειρο, η ανθρώπινη ιστορία δεν θα είχε ποτέ γραφεί.
Ο Λένιν, αποτιμώντας έλεγε: «Έχουμε το δικαίωμα να είμαστε υπερήφανοι και είμαστε υπερήφανοι, γιατί είχαμε το ευτύχημα να αρχίσουμε την οικοδόμηση του σοβιετικού κράτους και να εγκαινιάσουμε έτσι μια νέα εποχή στην παγκόσμια ιστορία, την εποχή της κυριαρχίας μιας καινούργιας τάξης, που καταπιέζεται σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες. Η πρώτη αυτή νίκη δεν είναι ακόμη τελειωτική νίκη. Εμείς αρχίσαμε αυτό το έργο. Πότε ακριβώς, σε πόσο χρονικό διάστημα, οι προλετάριοι ποιανού έθνους θα αποτελειώσουν το έργο αυτό δεν είναι το ουσιαστικό ζήτημα. Το ουσιαστικό είναι ότι ο πάγος έσπασε, ότι ο δρόμος άνοιξε, ότι ο δρόμος χαράχτηκε.»
* ο πάγος έσπασε, ο δρόμος άνοιξε
Ο Ανδρέας Ζαφείρης είναι μέλος της γραμματείας των ΣΥΝΕΚ (Συνεργαζόμενες Εκπαιδευτικές Κινήσεις).
Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013.
Το διαβάσαμε ΕΔΩ:
http://odofragma-skas.blogspot.gr/2013/11/1917.html
Όλα τα κείμενα θα συγκεντρωθούν ΕΔΩ:
http://www.resaltomag.gr/forum/viewtopic.php?t=7971
Του ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΦΕΙΡΗ
Η ΟΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΠΡΟ-ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΟ ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΙΣΜΟΣ.
Πραξικόπημα χαρακτηρίζεται πλέον συχνά από διάφορους αναλυτές η Οκτωβριανή επανάσταση, αναχρονισμός ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός σαν σχέδιο και προοπτική.
Είναι μήπως εκδήλωση επαναστατικού ρομαντισμού ή κάποιου τύπου ιδεοληπτική αγκύλωση η αναφορά σήμερα στην Οκτωβριανή Επανάσταση;
Μήπως η κατάρρευση/ ανατροπή/ παλινόρθωση/παραμόρφωση (διαλέγετε ελεύθερα ερμηνευτικό σχήμα) αποδεικνύουν τα ιστορικά όρια ενός εγχειρήματος, που όσο ηρωικό και εάν ήταν αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός μεμονωμένο, χωρίς καμία πολιτική αξία για το σύγχρονο κόσμο;
Μήπως ακόμη και η λέξεις σοσιαλισμός, κομμουνισμός, επανάσταση αποτελούν ένα ξύλινο-δογματκό πλαίσιο, ταυτισμένο με γκρίζα-μελαγχολικά τοπία και αιματηρή βία, παράταιρα ακούσματα μέσα σε ένα νέο, υπέροχο κόσμο;
ΠΟΣΟ ΠΟΛΥ ΑΛΛΑΞΕ ΑΛΗΘΕΙΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΜΑΚΡΙΝΟ 1917!!!
Αλήθεια. Το ομολογούν ενάμισι δισεκατομμύριο (1.500.000.000) άνθρωποι που δεν διαθέτουν πόσιμο νερό. Ένα δισεκατομμύριο και εκατόν εβδομήντα πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, που ζουν (;) με λιγότερο από ένα δολλάριο την ημέρα, πάνω από 2 δισ άνθρωποι που ζούνε με λιγότερο από δύο δολάρια την ημέρα. Το συνμαρτυρούν περίπου το 40% των παιδιών στον αναπτυσσόμενο κόσμο - πάνω από μισό δισεκατομμύριο παιδιά -που αγωνίζονται να επιβιώσουν με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα.
Τουλάχιστον όμως έχουμε απαλλαγεί από τη φρίκη της εξαθλίωσης.
Απόδειξη: τα περίπου 19.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών που πεθαίνουν κάθε μέρα. Τα τελευταία 4 χρόνια πέθαναν 28 εκατομμύρια παιδιά. ( αντίστοιχα οι νεκροί του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ήταν 18,6 εκατομμύρια νεκροί). Η ειρήνη τους αρχίζει και κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές πιο πολύ και από τον πόλεμό τους.
Την ίδια στιγμή: Οι τρεις πιο πλούσιοι δισεκατομμυριούχοι του κόσμου έχουν περιουσία μεγαλύτερη από τα εισοδήματα εξακοσίων εκατομμυρίων κατοίκων φτωχών χωρών. Αλλά και στις λεγόμενες (πρώην) ανεπτυγμένες χώρες… Ανεργία και υποαπασχόληση, κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων.
Το κοινωνικό κράτος υπό κατάργηση. Η δημόσια δωρεάν παιδεία, η υγεία , η κοινωνική ασφάλιση είναι από τα κατάλοιπα του Οκτώβρη που πρέπει να εξαφανιστούν. Οι νέες γενιές πρέπει να αποδεχτούν ότι θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες.
Αλλά και η ειρήνη τους αποδείχθηκε μια ματωβαμένη απάτη. Μια σειρά περιφερειακοί πόλεμοι μαίνονται ή απειλούν να ξεσπάσουν. Από τη Συρία μέχρι το Αφγανιστάν, από τη Βοσνία χθες έως οπουδήποτε αύριο.
Μόνο στο Ιράκ, σύμφωνα με την εταιρεία Opinion Research Business, μέχρι τον Ιανουάριο του 2008 ,ο αριθμός των νεκρών, άμαχων Ιρακινών κυμαινόταν περίπου στις 946.000 - 1.200.000.
ΠΟΙΟΣ-ΤΕΛΙΚΑ- ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΑΝΑΧΡΟΝΙΣΜΟΣ;
Πριν 150 χρόνια περίπου, οι Κ.Μαρξ και Φ. Ενγκελς, προσπάθησαν να αναλύσουν την φύση του καπιταλισμού και να θεμελιώσουν την υλιστική αντίληψη της ιστορίας. Σύμφωνα με αυτήν, όλη η γνωστή μας ιστορία είναι ιστορία ταξικών συγκρούσεων. Γι αυτό μέσα στην ιστορία σημειώνονται μια σειρά από γεγονότα, όπως πόλεμοι, εξεγέρσεις, επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις.
Οι επαναστάσεις δεν αποτελούν, μια «διαστροφή» της ιστορίας, είναι γεγονότα που διαταράσσουν τα μέχρι τότε δεδομένα και παραδεκτά πλαίσια άσκησης της οικονομικής και πολιτικής δράσης, γιατί καμιά παλιά κυριαρχία δεν παραχωρεί τη θέση της και τα προνόμιά της χωρίς σκληρό αγώνα.
Κάθε μεγάλο βήμα προς τα εμπρός της ανθρώπινης ιστορίας έγινε μέσα από τέτοιας ποιότητας διαδικασίες και ποτέ δεν υπήρξε ένα βαθμιαίο πέρασμα από μια ποιοτική κατάσταση κοινωνικής οργάνωσης σε μια άλλη. Αυτές ήταν οι κλασικές αντιλήψεις «του μαρξιστικού ρεύματος».
Η «ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ», ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ «ΑΙΡΕΣΕΙΣ» ΤΟΥ ΛΕΝΙΝΙΣΜΟΥ.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν είχε συντελεστεί το πέρασμα από τον καπιταλισμό στον ιμπεριαλισμό, μια νέα-τότε- αντίληψη εμφανίστηκε στα πλαίσια του «μαρξιστικού ρεύματος».
Σύμφωνα με αυτή: Oι ριζικές αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία, η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, διέψευδαν τις βασικές εκτιμήσεις του Mαρξ και τροποποιούσαν τους όρους και τις συνθήκες διεξαγωγής της ταξικής πάλης. Ο τελικός σκοπός, ο σοσιαλισμός, η ανατροπή του καπιταλισμού είναι κάτι που θα ’ρθει μέσα από την εξέλιξη. Το "παν είναι η κίνηση", η προσπάθεια για μεταρρυθμίσεις και όχι οι συνολικές αλλαγές.
Στον αντίποδα αυτών των απόψεων εμφανίστηκε το λενινιστικό ρεύμα, οι μπολσεβίκοι. Ο στόχος της επαναστατικής εξέγερσης , η «δογματική» προσήλωση στο αρχέτυπο μαρξιστικό ρεύμα, δεν ήταν το μόνο που ξεχώριζε τους μπολσεβίκους από το μεγαλύτερο μέρος της τότε σοσιαλδημοκρατίας. Το «δόγμα» συνόδευαν και τρείς Μεγάλες «Αιρέσεις»:
Α) η αντίληψη για το κόμμα νέου τύπου. Ας θυμηθούμε τι έγραψε ο Ο Έρικ Χόμπσμπωμ, : «Χωρίς το λενινιστικό “κόμμα νέου τύπου” των “επαγγελματιών επαναστατών” … δεν είναι νοητό ότι μέσα σε 30 σχεδόν χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση το ένα τρίτο της ανθρώπινης φυλής θα ζούσε κάτω από κομμουνιστικά καθεστώτα…. Το “κόμμα νέου τύπου” του Λένιν αποτελεί τρομερή καινοτομία της κοινωνικής μηχανικής του εικοστού αιώνα».
Β)Η «εργατοαγροτική συμμαχία» πάνω στην οποία «πάτησε» η νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης, ήταν επίσης ένα παράδοξο, κάτι «αιρετικό»για το μαρξισμό της εποχής.Οι μπολσεβίκοι ήταν το μόνο κόμμα την περίοδο της Δεύτερης Διεθνούς που καταπιάστηκε σοβαρά με το αγροτικό ζήτημα απέναντι στο οποίο υπήρχε έως τότε ξεκάθαρη υποτίμηση.
Γ) Η νέου τύπου επαναστατική διαδικασία με την ηγεμονία του προλεταριάτου, η αντίληψη ότι η παγκόσμια προλεταριακή επανάσταση όχι μόνο περιλαμβάνει το επαναστατικό προτσές στην περιφέρεια αλλά μπορεί και να του δίνει πρωτοπόρο ρόλο.
Τα χαρακώματα του Παγκόσμιου Πολέμου και οι εξελίξεις που ακολούθησαν, φάνηκαν να διαψεύδουν τις σοσιαλδημοκρατικές αντιλήψεις και να επιβεβαιώνουν τις επιλογές της ηγεσίας των μπολσεβίκων.
ΉΤΑΝ ΤΕΛΙΚΑ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ Ο ΟΚΤΩΒΡΗΣ;
Η Ρωσική Επανάσταση ξεκίνησε ως μια αστική δημοκρατική επανάστα¬ση στις 24 του Φλεβάρη. Ο τσαρισμός διαλύθηκε κάτω από τα χτυπήματα ενός ισχυρού εργατικού κινήματος και της βαθιάς δυσαρέ¬σκειας εκατομμυρίων αγροτών, που ντυμένοι τη στρατιωτική στολή, βρίσκονταν στο σφαγείο ενός αιματηρού ιμπεριαλιστικού πολέμου. Το κόμμα των μπολσεβίκων , όντως τότε αποτελούσε μια μειοψηφία αν και είχε αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με την εργατική τάξη από την επανάσταση του 1905 και μετά. Ο Γ. Ζινόβιεφ έγραφε αργότερα ότι : «Το κόμμα φαινόταν να μην υπάρχει, ήταν διασκορπισμένο και κατακερματισμένο…»
Όμως η παλινωδίες και η προδοσία της κυβέρνησης Κερένσκι από τη μια και η τακτική των μπολσεβίκων από την άλλη τροποποίησαν τους συσχετισμούς.
Η ριζοσπαστικοποίηση των Σοβιέτ με εργατική σύνθεση αναπτύχθηκε με μεγάλη ταχύτητα. Την επομένη της επανάστασης του Φλεβάρη, στις 6 Μαρτίου, όταν συγκροτήθηκε η ομάδα των μπολσεβίκων του Σοβιέτ της Πετρούπολης, είχε 40 μέλη σε σύνολο 2000 αντιπροσώπων. Στο 1οΠανρωσικό συνέδριο των Σοβιέτ, τον Ιούνιο, υπήρχαν 105 μπολσεβίκοι σε σύνολο 1090 αντιπροσώπων. Τον Οκτώβριο όμως η μπολσεβίκοι ήταν πλειοψηφία στο 2ο συνέδριο των Σοβιέτ και στο Σοβιέτ της Πετρούπολης. Κανένα πραξικόπημα λοιπόν δεν συνέβη.
Η Οκτωβριανή επανάσταση είχε τη στήριξη του ρωσικού λαού. Και εάν αυτό δεν το αποδεικνύουν με επάρκεια οι αριθμοί, το πιστοποιεί η συνέχεια.
Κανένα καθεστώς χωρίς ευρύτατη και αποφασισμένη κοινωνική βάση δεν θα μπορούσε να αντέξει στην παρατεταμένη Λευκή Τρομοκρατία - αντεπανάσταση και –κυρίως-στην εισβολή 19 χωρών που την ακολούθησε.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΜΗ
Η Οκτωβριανή επανάσταση αποτέλεσε τη μεγάλη τομή στον μέχρι τότε ενιαίο κόσμο. Λαϊκά, δημοκρατικά και εργατικά δικαιώματα που τώρα θεωρούνται αυτονόητα, ήταν ανύπαρκτα. Η πλειοψηφία των χωρών ήταν αποικίες και οι λαοί τους υποδουλωμένοι. Μετά το 1917 τίποτα δεν ήταν όπως πριν.
Α)Το 1917 απέδειξε τη δυνατότητα μιας κοινωνίας χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση. Το 1917 έδειξε ολοκάθαρα στους εργάτες και τους λαούς όλου του κόσμου ότι το προλεταριάτο μπορεί να κυβερνά και να διευθύνει μια χώρα χωρίς την αστική τάξη και ενάντια στην αστική τάξη.
Β) Τροποποιήθηκε, για δεκαετίες, σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο ο συσχετισμός ανάμεσα στην αστική και την εργατική τάξη, ανάμεσα στον ιμπεριαλισμό και τους λαούς. Οι δυνάμεις της εργασίας βρέθηκαν για δεκαετίες στη φάση της ενεργητικής επίθεσης.
Γ) Παρά τα λάθη και τις αδυναμίες , η Οκτωβριανή επανάσταση εγκαινίασε τον μεγαλύτερο σε έκταση και ποιότητα κοινωνικό πειραματισμό, στην κατεύθυνση της πραγματικής απελευθέρωσης του ανθρώπου που έχει συντελεστεί μέχρι σήμερα. Ακόμη και τώρα ο πλούτος των πρακτικών που έχει κληροδοτηθεί από αυτή τη περίοδο δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη αντίστοιχη προσπάθεια. Στα ευρωπαϊκά βουλεβάρτα παραγόταν αφειδώς ακαδημαϊκή μαρξιστική θεωρία, ενώ στις «πρωτόγονες» πολιτικά ρωσικές στέπες παραγόταν πράξη. Και ως γνωστόν για το μαρξισμό η πράξη…
Η νίκη της Οχτωβριανής Επανάστασης σήμανε ριζική στροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δεν είναι καθόλου υπερβολή να πούμε ότι μετά το 1917 τίποτα δεν ήταν πια όπως πριν και δεν θα ήταν ποτέ ξανά.
ΤΑ ΤΕΚΝΑ ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΗ
Παιδιά του κόκκινου Οκτώβρη τα εργατικά συμβούλια στην Ιταλία, οι σπαρτακιστές στη Γερμανία, η Ουγγρική επανάσταση του 1919, «..οι στρατιές που κατεβαίνουν προς το κίτρινο ποτάμι…» αλλά και η κόκκινη σημαία καρφωμένη στη καρδιά του κτήνους, στις 9 του Μάη.
Στη χώρα μας η μεγάλη λαϊκή εποποιία της δεκαετίας του ΄40, το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, ο ΔΣΕ ήταν παιδιά του Οκτώβρη. Όπως και η Κουβανέζικη επανάσταση και οι μεγάλες εξεγέρσεις και επαναστάσεις της ζώνης των θυελλών σε Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική.
Παιδιά του και ο Μαγιακόφσκι, ο Μπρέχτ, ο Χικμέτ, όπως και η Ηλέκτρα Αποστόλου, ο Νίκος Μπελογιάννης, ο Ερνέστο και ο Γκιάπ αλλά και τα εκατομμύρια των κομμουνιστών σε όλο τον κόσμο που με απίστευτες θυσίες, πληρώνοντας το μεγαλύτερο φόρο αίματος πολιτικού-κοινωνικού κινήματος στην ανθρώπινη ιστορία, όχι μόνο σε φυλακές, εξορίες, αποσπάσματα αλλά και σε οδοφράγματα και πεδία των μαχών , κράτησαν… «ένα παράθυρο ανοιχτό στη λιακάδα» για όλη την ανθρωπότητα.
Παιδιά του δεν ήταν, ούτε καν νόθα, οι πρόγονοι και οι επίγονοι των διάφορων Τσαουσέσκου. Το αντίθετο. Και όσοι δε μένουν μόνο στην εξωτερική μορφή και στα σύμβολα αλλά προχωρούν στην ουσία, γνωρίζουν ότι ήταν η πλήρης άρνησή του, η απόλυτη αντιστροφή του.
Η ΟΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΠΡΟ-ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΟ ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΙΣΜΟΣ.
Σήμερα η υποχώρηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος έχει οδηγήσει σε μια νέα, αρνητική αυτή τη φορά, τροποποίηση των συσχετισμών.
Η αστική τάξη, παγκόσμια, με αφορμή την κρίση της, επιδιώκει την ολική επαναφορά σε ένα προ-οκτωβριανό τοπίο. Η αριστερά της εποχής μας χρειάζεται, σαν απάντηση, να ανακαλύψει έναν νέο σύγχρονο μπολσεβικισμό. Η συζήτηση για τα αίτια και τις συνθήκες (υποκειμενικές και αντικειμενικές) που η εργατοαγροτική εξουσία μετατράπηκε στο αντίθετο της, για τους λόγους που τα κόμματα νέου τύπου μετατράπηκαν σε γραφειοκρατικές καρικατούρες και, εν τέλει, σε εξουσιαστικά μορφώματα, που η επαναστατικοποίηση των παραγωγικών σχέσεων ανακόπηκε και η πρώτη μεγάλη έφοδος προς τους ουρανούς τελικά ακυρώθηκε, δεν μπορεί να γίνει με όρους άρνησης της μεγάλης παρακαταθήκης της Οκτωβριανής επανάστασης. Το αντίθετο μάλιστα.
Από τα διάφορα μεγάλα ρεύματα που αναπτύχθηκαν μέσα στα πλαίσια του εργατικού κινήματος, είτε από εκείνα που προΰπαρξαν του μπολσεβικισμού (αναρχισμός, σοσιαλδημοκρατία) είτε από εκείνα που αναπτύχθηκαν σαν ερμηνείες του ή από εκείνα που εμφανίστηκαν (λιγότερο ή περισσότερο) σαν προσπάθειες κριτικής υπέρβασής του (ευρωκομμουνισμός, αυτονομία κ. α.), ο μπολσεβικισμός παραμένει ακόμη και σήμερα (και χωρίς να υποτιμάται και η συμβολή άλλων ρευμάτων), εκείνο το ρεύμα που χάρισε στο εργατικό κίνημα (και όχι μόνο) τις μεγαλύτερες νίκες και κατακτήσεις (έμμεσα ή άμεσα).
Ένας νέος, σύγχρονος μπολσεβικισμός δεν θα αποτελεί αντιγραφή αλλά δημιουργική και για αυτό γνήσια επαναστατική, επαναθεμελίωσή του, βασισμένο σε συγκεκριμένες αναλύσεις των σύγχρονων συνθηκών, βασισμένων στις αρχειακές, αξιακές βάσεις της πρώτης μεγάλης Απόπειρας.
Η Οχτωβριανή Επανάσταση δεν ήταν απλά η πρώτη μεγάλη νικηφόρα επανάσταση, η πρώτη μεγάλης κλίμακας μετατροπή της ιδέας σε πράξη. Έθεσε μια απεραντοσύνη στόχων και σκοπών: Να αλλάξει τον κόσμο, την κοινωνία, τον άνθρωπο. Ένα μεγάλο Προμηθεϊκό όνειρο, που ακόμα και εάν σήμερα φαντάζει «ιδιόμορφο» , κόντρα στις σειρήνες του μικρού ρεαλισμού, δεν παύει να μας θυμίζει ότι χωρίς λογισμό και όνειρο, η ανθρώπινη ιστορία δεν θα είχε ποτέ γραφεί.
Ο Λένιν, αποτιμώντας έλεγε: «Έχουμε το δικαίωμα να είμαστε υπερήφανοι και είμαστε υπερήφανοι, γιατί είχαμε το ευτύχημα να αρχίσουμε την οικοδόμηση του σοβιετικού κράτους και να εγκαινιάσουμε έτσι μια νέα εποχή στην παγκόσμια ιστορία, την εποχή της κυριαρχίας μιας καινούργιας τάξης, που καταπιέζεται σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες. Η πρώτη αυτή νίκη δεν είναι ακόμη τελειωτική νίκη. Εμείς αρχίσαμε αυτό το έργο. Πότε ακριβώς, σε πόσο χρονικό διάστημα, οι προλετάριοι ποιανού έθνους θα αποτελειώσουν το έργο αυτό δεν είναι το ουσιαστικό ζήτημα. Το ουσιαστικό είναι ότι ο πάγος έσπασε, ότι ο δρόμος άνοιξε, ότι ο δρόμος χαράχτηκε.»
* ο πάγος έσπασε, ο δρόμος άνοιξε
Ο Ανδρέας Ζαφείρης είναι μέλος της γραμματείας των ΣΥΝΕΚ (Συνεργαζόμενες Εκπαιδευτικές Κινήσεις).
Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013.
Το διαβάσαμε ΕΔΩ:
http://odofragma-skas.blogspot.gr/2013/11/1917.html
Όλα τα κείμενα θα συγκεντρωθούν ΕΔΩ:
http://www.resaltomag.gr/forum/viewtopic.php?t=7971
