«Κι είμαι το δάκριο του ανθρώπου
Το γέλιο του πολίτη»
Παλαμάς
Ανυπεράσπιστο ένα παιδί των ανθρώπων έφυγε: Με πολλή πίκρα, πολλή μνήμη, πολλή νόηση και πολλή ΑΓΑΠΗ…
Το παρακάτω συνοπτικό αφιέρωμα στο Θανάση είναι από το «Ριζοσπάστη»
Μαχητής της ζωής - εργάτης της Τέχνης
«Εφυγε» χτες σε ηλικία 84 χρόνων
Σεμνός «μαχητής» - από τα γεννοφάσκια του μέχρι το τέλος του - «στη γαλέρα της ζωής» που «τράβηξε άγριο κουπί» όπως έλεγε ο ίδιος, ο Θανάσης Βέγγος, πέρασε, χτες στις 7 π.μ., στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, του θεάτρου, του λαϊκού πολιτισμού ευρύτερα, αλλά και των αγώνων του λαού μας.
Ο θάνατός του λύπησε πανελλήνια το λαό, γιατί ο Βέγγος ήταν, παρέμεινε, αγωνίστηκε, έζησε, βιοπάλεψε και δημιούργησε σαν γνήσιο τέκνο του λαού. Και πάντα με μοναδική σεμνότητα, συνέπεια, αξιοπρέπεια, καλοσύνη κι ανθρωπιά.
Η έπαρση και το «σταριλίκι» ήταν ξένα για εκείνον, παρά το - εκ φύσεως - τεράστιο, σπάνιο, πολύπλευρο δημιουργικό και ερμηνευτικό ταλέντο του.
Αυθεντικά λαϊκός άνθρωπος, υποδειγματικός οικογενειάρχης, καθημερινά «κουβαλητής», πολύ αγαπητός στη λαϊκή γειτονιά όπου ζούσε, ακαταπόνητος και κυριολεκτικά χειρώνακτας «εργάτης» της Τέχνης, ο Βέγγος μέσα από τις ταινίες του - ιδιαίτερα με τις ταινίες που ο ίδιος σαν σεναριογράφος, παραγωγός, σκηνοθέτης, πρωταγωνιστής έπαιξε - θα μείνει αθάνατος.
Θα «ζει» ανάμεσά μας, σαν ένας από μας. Θα παραμείνει λαοφιλής, γιατί αγαπούσε και συμπονούσε τον απλό, ανώνυμο, ανίσχυρο, αδικημένο, εκμεταλλευόμενο λαϊκό άνθρωπο. Υπερασπιζόταν τα δίκια, τους πόθους, το μόχθο του, αλλά και σατίριζε τα λογής λογής κουσούρια του, χαρίζοντας πλουσιοπάροχα λυτρωτικό, αλλά και νοήμον γέλιο.
Γεννημένος στις 29/5/1927 στο Νέο Φάληρο, ήταν το μοναχοπαίδι μιας φτωχής οικογένεια. Ο πατέρας του, εργάτης στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού στον Πειραιά, αλλά και μαχητής του ΕΛΑΣ Πειραιά, απολύθηκε από την εταιρεία λόγω της συμμετοχής του στην ιστορική Μάχη της Ηλεκτρικής. Η απόλυση του πατέρα του ανάγκασε τον Θανάση Βέγγο να βγει στη βιοπάλη. Δούλεψε στην επεξεργασία δερμάτων και έκανε μικροθελήματα στη γειτονιά του. ΕΠΟΝίτης στα χρόνια της Κατοχής, ο Θανάσης Βέγγος υπηρέτησε τη θητεία του ως κρατούμενος στο Κολαστήριο της Μακρονήσου, όπου παρέμεινε μέχρι το 1951.
Μετά την απελευθέρωσή του, ο συγκρατούμενός του στη Μακρόνησο, σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος, για να επιβιώσει, τον πήρε στο μικρό στούντιό του, σαν άνθρωπο για όλες τις δουλειές.
Ο Κούνδουρος, παρατηρώντας τις εκφραστικές του δυνατότητες, τον χρησιμοποίησε και σαν ηθοποιό, στην πρώτη του ταινία «Μαγική πόλη» (1952). Στη συνέχεια, ο Θανάσης Βέγγος δούλευε σαν τεχνικός σε διάφορες ταινίες, αλλά έπαιζε και μικρά ρολάκια.
Το ολοφάνερο, έμφυτο, αυτοδίδακτο υποκριτικό ταλέντο του φάνηκε και στο θέατρο.
Το 1959 πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο, παίζοντας στην επιθεώρηση «Ομόνοια πλατς - πλουτς», στο θέατρο «Περοκέ». Την ίδια χρονιά, μετά από εξετάσεις στην τότε Επιτροπή Ταλέντων, του δόθηκε η Αδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος Ηθοποιού και έγινε μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (11/4/1959).
Από το 1959 μέχρι και το 1999 συνεργάστηκε με πολλούς θιάσους που ανέβαζαν ελληνικές κωμωδίες και επιθεωρήσεις.
Μεταξύ άλλων στις: «Μαντουμπάλα», «Καινούργια Αθήνα », «Ανθρωποι του '60», «Οκτώ άνδρες κατηγορούνται», «Κόκκινα τριαντάφυλλα», «Οι φτωχοδιάβολοι», «Αρχοντορεμπέτισσα», «Κύπρος γιοκ», κ.ά. Από το 1969 και μετά, με δικούς του θιάσους, ανέβασε τα έργα «Ο τρελός του Λούνα Παρκ» (με αυτό περιόδευσε και στις ΗΠΑ), «Τι έκανες στον Τρωικό Πόλεμο Θανάση;», «Το βλήμμα», κ.ά.
Το 1995 πρωτοεμφανίστηκε στην Επίδαυρο, πρωταγωνιστώντας στην αριστοφανική «Ειρήνη», που ανέβασε το «Ανοιχτό Θέατρο». Με τον ίδιο θίασο πρωταγωνίστησε στους αριστοφανικούς «Αχαρνής», στην Επίδαυρο (1998).
Ανάμεσα στις 126 κινηματογραφικές ταινίες (άλλων σκηνοθετών) που έπαιξε ήταν οι: «Ο Δράκος», «Ο Ηλίας του 16ου», «Ψηλά τα χέρια Χίτλερ», «Δικτάτωρ καλεί Θανάση», «Ησυχες μέρες του Αυγούστου», «Το βλέμμα του Οδυσσέα», «Ολα είναι δρόμος», «Το πέταγμα του κύκνου» (2009) κ.ά.
Μεταξύ των δικών του ταινιών (η επωνυμία της εταιρείας του ήταν «Θ. Β. Ταινίες γέλιου»), είναι και οι εξής: «Βασιλιάς της γκάφας», «Καταζητείται ο Βέγγος», «Τύφλα να 'χει ο Μάρλον Μπράντο», «Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης», «Ο πολύτεκνος», «Ενας τρελός τρελός Βέγγος», «Παπατρέχας», «Ποιος Θανάσης», «Ενας Βέγγος για όλες τις δουλειές», «Διακοπές στο Βιετνάμ», «Ο άνθρωπος που έτρεχε πολύ», «Από πού πάνε στη χαβούζα», «Θανάση σφίξε κι άλλο το ζωνάρι», «Ο Θανάσης και το καταραμένο φίδι», «Ο τρελός καμικάζι», «Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας», «Βοήθεια, ο Βέγγος, φανερός πράκτορας 000», «Τρελός, παλαβός και Βέγγος», «Δόκτωρ Ζι-Βέγγος», «Ποιος Θανάσης», «Θου - Βου, φαλακρός πράκτωρ», «Ενα ασύλληπτο κορόιδο».
Στο ενεργητικό του είχε το ντοκιμαντέρ «Χίλια χρόνια πριν», την τηλεταινία «Βήματα» και επτά τηλεοπτικές σειρές.
Διακρίθηκε με το Βραβείο της Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου (1961) και με το βραβείο Πρώτου Ανδρικού Ρόλου από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για την ερμηνεία του στις ταινίες του Ντίνου Κατσουρίδη «Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;» (1971) και «Θανάση, πάρε τ' όπλο σου» (1972). Ο Δήμος Πειραιά τον ανακήρυξε επίτιμο δημότη του πριν τις τελευταίες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.
ΠΗΓΗ:
http://www1.rizospastis.gr/page.do?publDate=4/5/2011&id=13538&pageNo=27&direction=1
