Καλεσμένος του Δημήτρη Λιάτσου στον «Ιδεοχώρο», ο Ηλίας Παπαναστασίου, οικονομολόγος, πολιτικός επιστήμων, νομικός. Αφορμή για την συζ...
Πέμπτη 15 Ιουλίου 2010
Το δικαίωμα στο όνειρο
ΡΕΣΑΛΤΟ: τεύχος-2, Ιανουάριος 2006
Πλανητικό σχέδιο εξόντωσης: Να ισοπεδώσουν το γρασίδι, να ξεριζώσουν μέχρι το τελευταίο ζωντανό βλαστάρι, να ποτίσουν τη γη με αλάτι. Έπειτα να σκοτώσουν τη μνήμη της βλάστησης. Για να κατακτήσουν τις συνειδήσεις τις εξοντώνουν. Για να τις εξοντώσουν, τους σβήνουν το παρελθόν. Γιατί όποιος δεν ξέρει από πού ήρθε, πώς μπορεί να διαπιστώσει πού πάει;
Όσο υπάρχουν όμως άνθρωποι θα αντιστέκονται και θα αγωνίζονται, θα υπερασπίζονται το δικαίωμα στο όνειρο. Η «μαρτυρία» του λατινο-αμερικάνου συγγραφέα-αγωνιστή, Εντουάρντο Γκαλεάνο,είναι ενδεικτική:
Μερικές φορές έχω την αίσθηση ότι μας έχουν κλέψει από τα χείλη ακόμα και τις ίδιες μας τις λέξεις. Ο όρος «σοσιαλισμός» χρησιμοποιείται στη Δύση ως υποκατάστατο της αδικίας:Στην Ανατολική Ευρώπη ξυπνά μνήμες πουργατόριο, ακόμα και κόλασης. Η λέξη «ιμπεριαλισμός» έπαψε να είναι στη μόδα και δεν τη συναντούμε πλέον στο ισχύον πολιτικό λεξιλόγιο, παρά το γεγονός ότι ο ιμπεριαλισμός εξακολουθεί να υπάρχει, να λεηλατεί και να μακελεύει.
Και ο όρος «αγωνιστικότητα» τι γίνεται; Πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο του αγωνιστικού ζήλου; Για τους θεωρητικούς της απογοήτευσης αποτελεί ένα φαιδρό κατάλοιπο του παρελθόντος. Και για τους μετανοήσαντες, ενοχλητική ανάμνηση.
Τώρα πρέπει να ξεκινήσουμε και πάλι από την αρχή, σκαλί-σκαλί, χωρίς ασπίδες, έξω από κείνες που προστατεύουν τα σώματά μας. Προβάλλει η επιτακτική ανάγκη διαρκώς να ανακαλύπτουμε, να δημιουργούμε, να εξασκούμε τη φαντασίας μας. Σε λόγο που εκφώνησε λίγο μετά την ήττα του, ο Τζέσε Τζάκσον υπερασπίστηκε το δικαίωμα στο όνειρο, λέγοντας: «Ας υπερασπιστούμε αυτό το δικαίωμα. Ας μην επιτρέψουμε σε κανένα να μας το στερήσει». Και ο οραματισμός σήμερα είναι πιο απαραίτητος από ποτέ. Να ονειρευτούμε όνειρα που παύουν να είναι όνειρα και να σαρκώνονται σε ύλη θνητή, όπως είπε, διατυπώνοντας ευχή, κάποιος άλλος ποιητής. Οι καλύτεροί μου φίλοι ζουν αγωνιζόμενοι για το δικαίωμα αυτό, και μερικοί από αυτούς έχουν δώσει και τη ζωή τους κιόλας.
Αυτή είναι η μαρτυρία μου. Εξομολόγηση δεινόσαυρου; Ίσως. Πάντως, πρόκειται για κατάθεση ενός ανθρώπου που πιστεύει ότι η ανθρώπινη μοίρα δεν είναι καταδικασμένη να καταλήξει στην ασυδοσία του εγώ και στο χυδαίο κυνηγητό του χρήματος και ότι ο σοσιαλισμός δεν έχει πεθάνει, διότι δεν έχει ακόμα γεννηθεί -ότι το σήμερα αποτελεί την απαρχή της μακράς ζωής που έχει να διανύσει.