Ένα πολύ καλό κείμενο για το σύγχρονο μέσο χειραγώγησης των λαών: Το ποδόσφαιρο
Θα δημοσιεύσουμε στη συνέχεια και ένα δικό μας για το ίδιο θέμα…
Ποδόσφαιρο: ένας αγαπητός φίλος του καπιταλισμού...
Το πήραμε από
Liston
Πηγή
Το κείμενο είναι του Terry Eagleton.
Η μετάφραση έγινε από την Μαριάννα Ξ.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο αποτελεί ένα άλλο εμπόδιο για οποιαδήποτε ριζική αλλαγή. Το ποδόσφαιρο είναι πλέον το όπιο του λαού. Αν η κυβέρνηση Cameron αποτελεί κακά μαντάτα για εκείνους που επιδιώκουν ριζικές αλλαγές, το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι ακόμη χειρότερο.
Μας υπενθυμίζει αυτό που θα μπορεί ακόμα να συγκρατήσει τέτοιου είδους αλλαγές, πολύ καιρό αφότου θα έχει πεθάνει η σημερινή κυβερνητική συμμαχία.
Αν κάθε δεξιό thinktank σκεφτόταν ένα τρόπο για να αποσπάσει την προσοχή του πληθυσμού από την πολιτική αδικία και να τους αποζημιώσει για μια ζωή σκληρής δουλειάς, η λύση σε κάθε περίπτωση θα είναι η ίδια: το ποδόσφαιρο. Δεν υπάρχει ωραιότερος τρόπος επίλυσης των προβλημάτων του καπιταλισμού, με εξαίρεση το σοσιαλισμό. Και στη μάχη μεταξύ τους, το ποδόσφαιρο είναι έτη φωτός μπροστά.
Οι σύγχρονες κοινωνίες αρνούνται στους άνδρες και τις γυναίκες την εμπειρία της αλληλεγγύης, την οποία παρέχει το ποδόσφαιρο, μέχρι το σημείο του συλλογικού παραληρήματος.
Μπορεί οι περισσότεροι μηχανικοί αυτοκινήτων και οι βοηθοί καταστημάτων να αισθάνονται αποκλεισμένοι από την υψηλή κουλτούρα, αλλά μία φορά την εβδομάδα γίνοναι μάρτυρες... μεγαλοπρεπών καλλιτεχνικών επιδείξεων από ανθρώπους, για τους οποίους η λέξη ιδιοφυΐα μερικές φορές δεν είναι απλώς μια απάτη. Όπως ένα συγκρότημα τζαζ ή μια θεατρική ομάδα, το ποδόσφαιρο συνδυάζει το εντυπωσιακό ατομικό ταλέντο με τη μη εγωιστική ομαδική δουλειά, επιλύοντας έτσι ένα πρόβλημα για το οποίο οι κοινωνιολόγοι έχουν προσπαθήσει πάρα πολύ.
Η συνεργασία και ο ανταγωνισμός ισορροπούν πολύ έξυπνα. Η τυφλή αφοσίωση και ο φονικός ανταγωνισμός ικανοποιούν μερικά από τα πιο ισχυρά εξελικτικά ένστικτά μας.
Το παιχνίδι συνδυάζει επίσης τη μαγική αίγλη με την κανονικότητα σε μια λεπτή αναλογία: οι παίκτες λατρεύονται σαν ήρωες, αλλά ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό είναι ότι αποτελούν τα alter ego μας και θα μπορούσε εύκολα ο καθένας απο εμάς να ήταν στη θέση τους. Μόνο ο Θεός συνδυάζει την οικειότητα και την ετερότητα με αυτόν τον τρόπο και έχει από καιρό ξεπεραστεί σε αριθμό οπαδών από το άλλο αδιαίρετο Ένα, τον José Mourinho.
Σε μια ήρεμη κοινωνική κατάσταση, απογυμνωμένη από τελετές και συμβολισμούς, το ποδόσφαιρο μπορεί να εμπλουτίσει αισθητικά τις ζωές ανθρώπων για τους οποίους ο Rimbaud είναι ένας κινηματογραφικός υπεραθλητής.
Ο αθλητισμός είναι θέαμα, αλλά, αντί να αναμιγνύονται χρώματα, ενθαρύνεται η έντονη συμμετοχή των θεατών. Οι άνδρες και οι γυναίκες, των οποίων οι δουλειές δεν έχουν πνευματικές απαιτήσεις, μπορούν να επιδείξουν εκπληκτική ευρυμάθεια, όταν περιγράφουν το ιστορικό ενός παιχνιδιού ή όταν αναλύουν ατομικές δεξιότητες.
Οι παμπ και τα σταντ γεμίζουν συζητήσεις αντάξιες της αρχαίας ελληνικής αγοράς. Όπως το θέατρο του Μπέρτολτ Μπρεχτ, έτσι και το παιχνίδι μετατρέπει απλούς ανθρώπους σε ειδικούς.
Αυτή η έντονη αίσθηση της παράδοσης έρχεται σε αντίθεση με την ιστορική αμνησία του μεταμοντέρνου πολιτισμού, για τον οποίο όλα όσα συνέβησαν μέχρι και 10 λεπτά πριν, πρέπει να απορριφθούν ως αντίκες.
Υπάρχει ακόμη ένα σοφό στοιχείο που σχετίζεται με το φύλο, καθώς οι παίκτες συνδυάζουν τη δύναμη του παλαιστή με τη χάρη μιας μπαλαρίνας. Το ποδόσφαιρο προσφέρει στους οπαδούς του την ομορφιά, το δράμα, τη σύγκρουση, την τελετή, το καρναβάλι και το περίεργο σημείο της τραγωδίας, για να μην αναφέρω την ευκαιρία να ταξιδέψουν στην Αφρική και να επιστρέψουν χωρίς να σηκωθούν από τον καναπέ τους.
Όπως οποιαδήποτε αυστηρό θρησκευτικό δόγμα, το παιχνίδι καθορίζει τι θα φορέσεις, με ποιούς θα συναναστραφείς, τι ύμνους θα τραγουδήσεις και ποιό ιερό της μεταφυσικής αλήθειας θα προσκινήσεις. Μαζί με την τηλεόραση, είναι η υπέρτατη λύση στο πανάρχαιο δίλημμα των πολιτικών αφεντικών μας: τι πρέπει να κάνουμε με αυτούς όταν δεν εργάζονται;
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, το λαϊκό καρναβάλι σε όλη την Ευρώπη, παρείχε στους κοινούς θνητούς μια δικλείδα ασφαλείας για τα ανατρεπτικά συναισθήματα -που μιαίνουν θρησκευτικές εικόνες και κοροϊδεύουν τους άρχοντες και αφέντες τους- και θα μπορούσε να είναι μία γνήσια αναρχική υπόθεση, μια πρόγευση από μια αταξική κοινωνία.
Αντίθετα, με το ποδόσφαιρο, μπορεί βέβαια να υπάρχουν ξεσπάσματα θυμωμένου λαϊκισμού, καθώς οι οπαδοί εξεγείρονται ενάντια στις παχιές αγελαδες των εταιριών, που καταπατούν τους συνδέσμους τους.
Αλλά κατά μεγάλο ποσοστό το ποδόσφαιρο σήμερα είναι το όπιο του λαού, για να μην μιλήσουμε για κοκαΐνη.
Την εικόνα του προς τα έξω εικονογραφεί ο άψογα Συντηρητικός, δουλικά κομφορμιστής Μπέκαμ. Οι Κόκκινοι [φίλαθλοι της Liverpool] δεν είναι πλέον οι Μπολσεβίκοι.
Κανείς που να θέλει να φέρει την πολιτική αλλαγή δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι το παιχνίδι θα πρέπει να καταργηθεί. Και όποια πολιτική δύναμη το προσπαθήσει θα έχει τόσο πιθανότητα να κατακτήσει την εξουσία, όση η Oprah Winfrey να γίνει διευθύνων σύμβουλος της BP.